Tết ở Nhật Bản và những phong tục thú vị có thể bạn chưa biết
Không khí của những ngày cuối năm đang đến gần và có một sự kiện đặc biệt mà ai cũng ngóng chờ chính là ngày Tết ở Nhật Bản. Nhật Bản có cách đón năm mới đặc biệt, rất riêng so với các nước châu Á khác.
Tết Ở Nhật Bản Được Tổ Chức Theo Lịch Âm Hay Dương?
Từ trước thế kỷ 19, văn hóa nước Nhật sử dụng bộ lịch âm Thiên Bảo truyền thống giống với Trung Hoa và đón Tết Nguyên Đán tương tự như Việt Nam. Tuy nhiên, đến năm Minh Trị thứ 5 đã có bước thay đổi ngoạn mục khi sử dụng lịch phương Tây để thay thế.
Khung cảnh ngày đầu năm ở Nhật (Nguồn: Flickr)
Nhật Hoàng đã ký sắc lệnh vào năm 1872. Trong đó có nói rõ việc người Nhật sử dụng lịch trong 1,200 năm qua là không có căn cứ vì thế cần phải xóa bỏ và áp dụng lịch phương Tây mãi về sau. Toàn bộ lịch của người Nhật đã được thay đổi chỉ trong vòng 1 tháng. Tiếng nói của Thiên Hoàng có ý nghĩa vô cùng quan trọng do ông là người giỏi và có công thay đổi đất nước. Vì thế, kể từ năm 1872 tết ở Nhật Bản rơi vào ngày 1 tháng 1 định kỳ hằng năm.
Phong Tục Đón Tết Ở Nhật Bản
Ngày Hội Tổng Vệ Sinh Osouji
Osouji là điểm khá giống nhau giữa đặc trưng văn hóa Nhật Bản và Việt Nam. Người Nhật thường dọn dẹp nhà sạch sẽ để đón Tết. Bởi họ quan niệm rằng vị thần Toshigami linh thiêng nhất trong Thần đạo Shinto sẽ đến thăm nhà vào dịp năm mới. Ông mang theo may mắn và những lời cầu chúc, bảo hộ sức khỏe cho người dân. Vì thế nhà phải luôn sạch sẽ và treo shimenawa trước cửa nhà để mời thần bước vào.
Trang Trí Nhà Cửa
Trang trí nơi ở, nhà cửa là việc làm không thể thiếu khi đón Tết ở Nhật Bản. Hầu hết, người ta tuyệt đối tránh dọn nhà vào ngày 29 tháng 12 vì chúng phát âm tương tự với ý nghĩa "2 lần nỗi đau". Người ta sẽ chọn ngày 28 hoặc 30 để lau dọn sạch sẽ nhà cửa.
Kadomatsu được đặt trước nhà hoặc cửa hàng (Nguồn: Flickr)
Bên cạnh việc treo Shimenawa xua đuổi tà ma, năng lượng xấu, người Nhật còn đặt các Kadomatsu ở cửa nhà hoặc công ty. Kadomatsu được trang trí như một lẵng hoa bằng 3 cây trúc và một vài cành cây thông. Hai loại cây này khi kết hợp với nhau thể hiện cho sự bất diệt, kiên cường và khỏe mạnh. Ngoài ra, ý nghĩa của Kadomatsu sẽ có nhiều ý nghĩa khác để cầu chúc cho một năm mới an khang và thịnh vượng.
Lắng Nghe Tiếng Chuông Của Đêm Giao Thừa
Joya no kane - lễ rung chuông truyền thống được tổ chức trên khắp Nhật Bản vào đêm giao thừa. Hồi chuông dài vang lên 108 lần để chào năm cũ và đón năm mới bắt đầu. Một số ngôi đền còn khuyến khích và mời mọi người tham gia đánh chuông. Nhưng bạn thường sẽ phải xếp hàng rất lâu để có được niềm vui từ trải nghiệm này trong ngày Tết ở Nhật Bản.
Hatsumoude - Viếng Đền Thờ Hoặc Chùa
Hatsumode - chuyến thăm đền thờ đầu tiên của năm mới - là một trong những hoạt động chào đón tết ở Nhật Bản truyền thống nổi tiếng nhất. Các đền thờ lớn hơn như Meiji Jingu thường mở cửa suốt đêm kể từ giao thừa để mọi người có thể cầu nguyện trong vài giờ đầu tiên của năm mới.
Đến các đền thờ nổi tiếng ở Kyoto hay Tokyo, bạn sẽ thấy cảnh tượng đông nghịt người với những hàng dài xếp đuôi nhau và cảnh tượng đông đúc, rộn ràng để được viếng đền cầu những điều may mắn. Theo đặc trưng văn hóa Nhật Bản, nếu đi đền chùa vào thời gian này bạn sẽ có được những điều tốt lành trong năm mới.
Cảnh tượng đông đúc thường thấy (Nguồn: Flickr)
Nhân cơ hội đó, mọi người còn nô nức rút các quẻ xăm Omikuji để tiên đoán những sự kiện đặc biệt xuất hiện trong năm. Tùy vào từng đền chùa khác nhau, nhưng nhìn chung mỗi quẻ Omikuji có giá khoảng 500 - 1000 yên. Đây là một trong những hoạt động vui nhộn ngày Tết ở Nhật Bản rất đáng để bạn trải nghiệm.
Gửi Thiệp Chúc Tết Nengajo
Khi có dịp tìm hiểu về Nhật Bản, bạn sẽ bất ngờ với những hoạt động trang trọng mà mọi người dành cho nhau. Thông thường, trong khoảng thời điểm tháng 12, mọi người hầu như đã chuẩn bị kỹ lưỡng những chiếc thiệp chúc Tết để dành tặng người thân, đồng nghiệp và bạn bè. Những chiếc thiệp Nengajo thường khá độc đáo khi in ảnh gia đình, vẽ những con vật đại diện của năm…
Tuy rằng trong thời đại công nghệ hiện đại, chúng ta cơ hội giao tiếp dễ dàng qua email hoặc các trang mạng xã hội nhưng nét đặc trưng văn hóa Nhật Bản này vẫn luôn được ghi dấu.
Bài tiếp theo mình sẽ lên list các món ăn mà người Nhật sẽ ăn trong dịp Tết nhé!